2017-18 Eğitim yılı Okulların açılmasına günler kaldı. Her yıl olduğu gibi bu yıl da eğitim gündemi hiç değişmedi. Müfredat, kayıt parası, okul ücreti ve servisler. Bu yazımda okul servisleri ve servis ücretlerinde yaşanılan tüketici şikayetlerine değineceğim.
Ankara, İzmir, İstanbul ve diğer illerde 2017-2018 eğitim-öğretim yılı okul servislerinin ücretleri belli oldu yine zamlı. Ankara’da okul servis ücretlerini %11, İzmir’de %18, İstanbul da %12,7 zam yapıldı. Fiyat belirlemeye yetkili kuruluşlar İstanbul’da UKOME, Ankara’da Servis Aracı İşletmeciler Odası, İzmir’de, İzmir Otobüsçülük ve Umum Servis Araçları İşletmecileri Odası, Ticaret odasına bağlı işletmelerin okul servis hizmetlerinin ücretlendirmesini bağlı bulundukları Ticaret Odalarının meslek komiteleri tarafından belirlenmektedir.
Tüketici mağduriyeti
Servis işletmecileriyle öğrenci velisi tüketiciler arasında yaşanan sorunların başında çocuklarının okula gidiş gelişlerinde ödeyecekleri servis ücreti gelmektedir. Okul aile birlikleri okul servis hizmetlerinin kimin yapacağına ilişkin ihale yapmaktadır. İhaleyi kazanan kişi veya işletmelerin dışında okul servis hizmeti başka kişi veya kuruluşlarca yapılamaması nedeniyle öğrenci velisi tüketiciler ihaleyi alan işletme yada kişilerle pazarlık yapma imkanı da ortadan kalkmaktadır. Bu ayrıcalığı alan kişi ve kuruluşlar öğrenci velilerine benim dışımda servis hizmeti veremezler diyerek kendi koşuların dayatmaktadır. Bu bazen kendi odasının vermiş olduğu azami fiyatın üstünde bile fiyat belirleyebilmektedir. Bu sorunu açıklamak için bir örnek vereyim Ankara ilinde okul servis hizmeti kullanmak isteyen bir tüketici Ankara’da Servis Aracı İşletmeciler Odasının belirlemiş olduğu tarifeye göre 0-10 km bir mesafe için ödemesi gereken yıllık ücret 2061 liradır. Ancak, servis hizmeti sağlayıcısı tüketiciden okul ev mesafesini hesaplarken geliş gidiş diye ifade ederek 0-10 kilometreden alması gereken ücreti bir üst ücretlendirme dilim olan 0-15 Kilometre olduğunu, tüketicinin okul servis ücreti olarak da 2412 lira talep etmektedir. Çaresiz olduğunu düşünen tüketici, okul sevisi için fazladan 351 lira ücreti ödemek zorunda kalmasıdır. Servis hizmeti veren kişi veya kuruluşlar odalarının belirlemiş olduğu ücretin dışında herhangi bir ücret talep edemez olmasına rağmen öğrencinin geliş gidişte huzurunun bozulacağı düşüncesiyle veliler bu ücreti kabul etmekteler
Bir başka sorunda öğrencinin taşınması, öğretim görevini sürdüremeyecek bir hastalığının olması ya da okumaktan vazgeçmesi durumunda okul servis sağlayıcısıyla okul açılışında imzalamış olduğu senetten kaynaklanan ücret ödeme talebidir.
Uyuşmazlık Durumunda Kime Şikayet Edilmeli
Okul Servisçilik Hizmeti denetleme sorumluluğu Valilikler, bağlı bulunduğunuz belediyeler ve ilgili odalar okul servis hizmetlerini uygulanması ve izlenmesine ilişkin işleri yürütmekle görevlidir. Denetim yetkisi bulunan kurumların almış olduğu kurallara aykırı uygulamaları olan Servis sağlayıcılarını polis, zabıta, jandarma ve kanunların yetkili kıldığı diğer kamu kurum ve kuruluşlarına şikayet edilmelidir. Ayrıca çalışma şartları yönünden Milli Eğitim Bakanlığı ve diğer ilgili kuruluşlar da mevzuatları çerçevesinde her türlü denetimi yapma yetkisi bulunduğu unutmamalıdır.
Tüketicilerin servis taşımacılığı yapan işletmelerle yaşadığı uyuşmazlıklarda fiyat yönünden belediyeler Bağlı bulundukları odalara ve valiliklere yapmalıdır. Öğrencilerin okulunun veya ikametgâhının değişmesi, Uzun süreli tedaviyi gerektiren bir hastalık geçirmesi, okumaktan vazgeçmesi veya okuma hakkını kaybetmesi durumunda, varsa geri kalan ayların ücretlerini tüketiciye iade edilmesi yasal zorunluluktur.
Tüketici Hakları Derneği’ne üye olmaya çağrımızdır
Evrensel tüketici haklarından biride temsil edilme hakkıdır. Evrensel hakkımız olan temsil hakkımızın kullanılması için ücret tespit komisyonunda tüketici temsilcilerinin yer alacağı yasal düzenleme yapılmalıdır. Tüketicilere çağrımız yasa düzenleyicilerine baskı yaparak harekete geçirebilmeleri için tüketici örgütlenmesine destek vermeleri ve tüketici hakları derneğimize üye olmalarıdır.
Sorunun çözümünde asıl olan öz denetimdir tüketici sorumluluğunu yerine getirmesi yanında haklarını da aramasıdır. Çocuğumuzun can güvenliği açısında servis sağlayıcısını kurallara uyması konusunda sürekli denetlemesidir. Tüketicilerin yapmış odlukları denetimlerde karşılaştıkları sorunları resmi yetkili kurumlara bildirmek ayrıca da Tüketici Hakları Derneğine de bildirmeli. Tüketici Hakları Derneği tüketicilerini yaşadığı sorunu çözmek için ilgili ve yetkili kurumlarla gerekli girişimlerde bulunmaktadır “Bir elin nesi var, iki elin sesi var” atasözü unutulmamladır.
